Impresos menores
Conservada principalmente na signatura VE (Varios Especiais), a colección de impresos menores da BNE é dunha gran riqueza. Como colección independente ten a súa orixe na Sala de Varios, fundada en 1868 baixo a dirección de Jenaro Alenda e Mira, cuxo Proxecto dunha sala de varios na Biblioteca Nacional presentado ao Ministro de Fomento un ano antes estivo no xerme da súa creación.
Su proyecto estaba motivado por el Real Decreto de 2 de junio de 1866, según el cual debería depositarse en la Biblioteca Nacional un ejemplar de “todo folleto y hoja suelta que se dé a luz en España o sus posesiones de Ultramar”, que hacía prever la llegada de grandes cantidades de estos documentos a la institución. A ello se unía la importante colección histórica de lo que todavía no se conocía como publicaciones menores, en aquellos momentos en estado de abandono.
A colección pasou por diversas ordenacións, desde a primitiva coñecida como Reinados, segundo a cal os documentos se organizaron por reinados (comezando polos Reis Católicos e finalizando con Isabel II), dentro de cada reinado por formatos (folio, 4º, 8º) e dentro de cada formato segundo unha clasificación por materias inspirada na proposta por Jacques-Charles Brunet en 1810 que dividía o saber en cinco ramas (teoloxía, xurisprudencia, ciencias e artes, literatura e historia). Posteriormente empregouse a que se coñece como “signatura azul”, aínda reconocible a lapis en moitos exemplares e que consta dun 1 (referido a sálgaa I de Varios), unha cifra correspondente á caixa en que se atopaban os folletos e outra cifra relativa ao número do folleto dentro da caixa.
Os impresos menores actualmente dependen da Sección do Impresos Menores do Servizo de Reserva Impresa, no Departamento de Manuscritos, Incunables e Raros. A tipoloxía documental que abarcan é amplísima, pois inclúe documentos destinados á devoción e ao culto (sermóns, panxoliñas), ao lecer (pregos poéticos), de instrución escolar (cartillas, abecedarios), para a xestión do Goberno e a Administración (todo tipo de publicacións legais e administrativas características do Antigo Réxime) e da Igrexa (bulas e breves pontificios, cartas pastorais) ou de información pública (bandos, gacetas, relacións de sucesos, almanaques).
Xunto aos exemplares conservados na signatura VE, existen impresos menores tanto noutras signaturas de impresos (R, 2, VC, VR) como en volumes misceláneos manuscritos, nos que se atopan encadernados xunto a outros documentos. Destes últimos, cabe destacar os importantes tomos de varios do historiador portugués Jeronimo de Mascarenhas. En 1979 incorporáronse a esta signatura preto de 1.000 folletos e fotografías sobre a Guerra Civil de 1936-1939.