Historia da colección

A historia da colección remóntase ao ano 1950 cando, procedentes do desaparecido Arquivo da Palabra do Centro de Estudos Históricos, dirixido por Menéndez Pidal, se recibiron na Biblioteca vinte e catro discos de lousa con gravacións realizadas entre 1931 e 1933, co rexistro das voces de Azorín, Juan Ramón Jiménez, Pío Baroja e Santiago Ramón y Cajal, entre outros persoeiros españois. En 1958 o Arquivo incrementouse coa doazón, por parte da casa Odeón - Voz do seu Amo, de tres novos discos, un coa voz do rei Alfonso XIII e dous coa do xeneral Primo de Rivera.

Nos anos sesenta, o Ministerio de Educación e Ciencia recuperou a idea de crear un Arquivo da Palabra da cultura española, recompilando gravacións e publicando unha nova colección de trinta cintas de casete, con voces orixinais de diversas personalidades das letras, as ciencias e a política. Proba evidente do interese suscitado por este tipo de proxectos foi a reedición do arquivo creado por Menéndez Pidal en dúas ocasións: en 1990 apareceu en disco de vinilo e, finalmente, a Residencia de Estudiantes publicouno novamente (1998) en forma de libro que incluía dous discos compactos con todos os textos e voces orixinais.

A colección do Arquivo da Palabra non deixou de incrementarse coa edición recibida a través do depósito legal, pero non tería alcanzado o volume e importancia actuais sen o forte impulso que supuxo a gravación sistemática dos actos culturais celebrados no Salón de Actos da Biblioteca (recitais de poesía, presentacións de libros, ciclos de conferencias, mesas redondas, etc.). Estas actividades comezaron a rexistrarse de forma regular a partir dos anos setenta, como resultado da política cultural da Biblioteca baixo a dirección de D. Hipólito Escolar e D. Manuel Carrión, unha iniciativa que se mantivo viva ata a actualidade.

No que se refire a adquisicións recentes, cabe sinalar a incorporación de 53 cilindros de cera para fonógrafo con rexistros de Arquivo da Palabra, realizadas entre os últimos anos do século XIX e primeiros do XX, que inclúen gravacións de chistes e un curso a distancia de español para estranxeiros, publicado en Estados Unidos en 1905. Dende o ano 2006 tamén ingresaron por compra importantes coleccións de discos de vinilo coas voces de escritores hispanoamericanos: Gabriel García Márquez, Ernesto Sábato, Nicolás Guillén, Pablo Neruda, etc.