O formato ePub (acrónimo da expresión inglesa Electronic publication – Publicación electrónica) é un formato de código aberto redimensionable, o cal permite cambiar o tipo de letra e adaptar os tamaños de letra e pantalla ás necesidades de cada lector. Desde 2013 a Asociación Internacional de Editores estableceu o formato ePub como estándar, e hoxe, a BNE pon a disposición unha mostra representativa dos seus fondos neste formato tan versátil e flexible, facilitando a lectura de grandes obras da nosa colección.

O proxecto de creación de ePubs, integrado no marco de BNElab e a estratexia de impulso da BNE á reutilización dos seus datos e recursos dixitalizados, xerou nunha primeira fase preto de 1.000 títulos en formato ePub, converténdose pronto nun dos servizos dixitais máis utilizados na Biblioteca (chegou a supor ao redor de 400.000 descargas anuais). En 2023 ponse en marcha a segunda fase do proxecto co que se amplía a colección de ePubs a máis de 1.330 títulos, abarcando todo tipo de obras e temáticas e pondo especial atención naqueles títulos que pasaron a dominio público nos últimos anos.

O obxectivo deste proxecto de conversión a ePub é dobre: non só permitir a lectura destas obras en dispositivos electrónicos e así poder ofrecer novos formatos de acceso ás coleccións dixitalizadas da BNE, senón que ademais o proceso previo á conversión a ePub implica a corrección dos textos obtidos mediante recoñecemento óptico automático dos documentos en PDF. Isto axudará a xerar novos conxuntos de datos, “limpos” e estruturados, que poden ser útiles para a mellora das procuras ou a aplicación de ferramentas dixitais de análise textual.

Temáticas e obras

En relación ás obras que conforman a colección de ePubs, estas abarcan todo tipo de temáticas organizadas en 22 subcolecciones, entre elas a colección Muller, Filosofía e Psicoloxía, Historia de América, Literatura do Século de Ouro e dos séculos XIX e XX, Viaxes ou Biografías. A maior parte de obras están dispoñibles en español, pero tamén se ofrece un bo número de obras en linguas cooficiais (catalán, galego, vasco) ademais dunha variada selección de títulos en inglés. Así, son xa máis de 1.330 obras ás que se pode acceder desde BDH para a súa visualización ou descarga gratuíta.

A maior parte da colección está composta por obras representativas do patrimonio intelectual, cultural e literario español, con títulos destacados da literatura medieval como Cárcere de Amor de Diego de San Pedro ou do Século de Ouro, como as Novelas exemplares de Miguel de Cervantes, O criticón de Baltasar Gracián ou A Araucana de Alonso de Ercilla y Zúñiga. Son representativas tamén obras de grandes figuras das letras españolas e hispanoamericanas dos séculos XIX e XX, con nomes como Gertrudis Gómez de Avellaneda, Benito Pérez Galdós, Carolina Coronado, Emilia Pardo Bazán, Miguel de Unamuno, Ramiro de Maeztu, Rubén Darío, Federico García Lorca ou José Martí, entre outros.

Desde un punto de vista temático, a colección se ha ido enriquecendo con subcolecciones que abarcan campos tan variados como a filosofía, con títulos como O belo e o sublime de Immanuel Kant ou as Máximas e pensamentos do prisioneiro de Santa Elena de Napoleón Bonaparte; biografías de Velázquez ou de Rafael del Riego; obras de relixión e mística como o Cantar de Cantárelos ou as Obras Espirituais de San Juan de la Cruz; e traducións de clásicos da literatura como Resurrección de Lev Tolstói, A feira das vaidades de W. M. Thackeray ou A Divina Comedia de Dante Aliguieri. A Colección Muller ofrece ademais unha mostra representativa dos fondos de literatura e pensamento feminista presentes na BNE: autoras como Concepción Gimeno de Flaquer, Carmen de Burgos, George Sand e Emilia Pardo Bazán son xa parte da nosa colección.

Unha colección creada por e para a cidadanía

Desde os seus comezos a colección de ePubs ideouse coa perspectiva de inclusión e apertura ao conxunto da cidadanía, de forma que calquera persoa interesada puidese, non só acceder e gozar do conxunto de obras en formato ePub, senón tamén participar no seu proceso de constitución. Así, a participación cidadá foi clave para ir ampliando o conxunto de títulos que forman hoxe a Colección de ePubs da Biblioteca Nacional de España.

A través dun formulario público recóllense as suxestións de novas obras á colección, tendo en conta que deben partir das obras dixitalizadas presentes na Biblioteca Dixital Hispánica. Este formulario foi clave para coñecer os intereses e necesidades da sociedade actual, permitindo ademais facer unha escoita activa e incorporar estas propostas para facer crecer a colección da BNE.

Desde esta ligazón pódese acceder ao formulario, aberto a novas propostas.